فصل اول: جغرافیای تاریخی استان ایلام

موقعیت مرزی و استراتژیک وجود مرز مشترک با آن‌که موجب گسترش مراودات بازرگانی و تجاری و روابط فرهنگی میان دو سوی مرز می‌گردد، به همان اندازه نیز می‌تواند گلوگاه و موقعیتی جهت تحرکات منفی مرزی و دست اندازی و تهاجم تلقی شود. در کشورهایی که ثبات و امنیت دارند و دو سوی مرز...

منابع طبیعی محرومیت استان ایلام معلول عواملی چون وضعیت جغرافیایی ازجمله دور افتادگی و فاصله‌ی زیاد استان از مرکز کشور، امتداد یافتن رشته کوه صعب العبور کبیرکوه که ارتباطات ضعیف اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی را در پی داشته و نیز موقعیت ویژه‌ی مرزی و ژئوپولتیکی استان[1] و...

راه‌ها در همه‌ی دوره‌های تاریخ، ارتباطات و راه‌های مواصلاتی مراکز جمعیت و زندگی اهمیت فوق‌العاده‌ای داشته و میزان این اهمیت امروزه افزوده شده است. یکی از اساسی‌ترین زیرساخت‌های توسعه، وجود راه‌های مناسب و ایمن می‌باشد، چرا که احداث طرح‌ها و اساساً هر اقدامی در جهت...

کوه‌ها ایلام منطقه‌ای کوهستانی است که در بزرگ ناودیس زاگرس قرار گرفته و در شرق و شمال آن در نتیجه‌ی حرکات کوه‌زایی، به صورت بخشی از سلسله جبال زاگرس رشته کوه‌هایی مرتفع و عظیم شکل گرفته است و مشتمل بر کوهستان‌هایی بسیار رفیع و درهم تنیده است و جهت شمال غربی- جنوب شرقی...

رودخانه‌ها استان ایلام به علت موقعیت خاص جغرافیایی و کوهستانی بودن بخش عظیمی از آن، همچنین شرایط آب و هوایی مناسب، از ریزش‌ها و نزولات جوی بسیار مناسبی به صورت برف و باران برخوردار است و همین مهم سبب گردیده است که از منابع مهم آب‌های سطحی و زیرزمینی برخوردار باشد و...

دشت‌ها شکل‌گیری امروزی ناهمواری‌های سطح زمین، نتیجه‌ی حرکات زمین‌شناسی گذشته‌ی بسیار دور است. عقب‌نشینی آب‌های خیلج فارس، فرسایش کوه‌ها و طغیان رودها و به جا ماندن رسوبات آن‌ها سبب به وجود آمدن دشت‌های آبرفتی شد که امروزه آثار آن‌ها را در نواحی غرب، جنوب و جنوب غربی...

آب و هوا به علت اختلاف ارتفاع و وجود پستی و بلندی زیاد در قلمرو جغرافیایی استان، شاهد آب و هوای متنوع و متفاوتی هستیم. به نحوی که بین شمال، مرکز و جنوب استان اختلاف درجه‌ی حرارت زیادی مشاهده می‌شود و این امر مخصوصاً ناشی از عامل ارتفاع و عرض جغرافیایی است که نقش مهمی...

دین و مذهب مردم استان ایلام به اصول و عقاید اسلامی پای‌بند هستند و فرهنگ و آداب و سنن مردم با اعتقادات مذهبی آنان عجین شده است. دین و اعتقادات مذهبی در بین مردم ایلام، جایگاه رفیع و ویژه‌ای دارد. هیچ رهگذری نیست که به هنگامه‌ی ماه محرم عَلَم‌های سیاه برافراشته شده بر...

زبان و فرهنگ استان ایلام به علت داشتن ترکّب و تنوع قومی، دارای زبان‌ها و گویش‌های متعددی است. به مانند گروه‌های قومی موجود در استان، زبان‌ها و گویش‌های کردی، لکی، لری و عربی[1] در آن یافت می‌شود. این محدوده -پشتکوه و ایلام امروزی- گرچه مدت‌ها جزیی از ولایت لرستان...

جمعیت بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385، استان ایلام 545787 نفر جمیعت داشته است که از این تعداد 331231 نفر در مناطق شهری و 210703 نفر نیز در مناطق روستایی سکونت داشته‌اند. سهم استان از کل جمعیت کشور 77/0 درصد و متوسط رشد سالانه‌ی جمعیت نیز 13/1 درصد می‌باشد....

قومیت و نژاد استان ایلام به عنوان بخشی از قلمرو ایلام باستان، در طول تاریخ، رهگذر نژادها و قومیت‌های مختلفی بوده است. مردمی از نژاد بومی و قفقازی در گستره‌ی ایلام زندگی می‌کردند. با ورود آریایی‌ها به ایران، قلمرو ایلام نیز در بخش حکومتی ایشان قرار گرفت. استان ایلام در...

موقعیت جغرافیایی و وسعت استان ایلام در محدوده‌ی چین خوردگی‌های زاگرس و در غرب کشور ایران قرار گرفته است. این استان بین 45 درجه و 24 دقیقه تا 48 درجه و 10 دقیقه طول شرقی از نصف‌النهار گرینویچ و 31 درجه و 58 دقیقه تا 34 درجه و 15 دقیقه‌ی عرض شمالی از خط استوا واقع شده...